خدمات آنالیز مواد و ترکیبات شیمیایی به منظور بررسی خواص مختلف مواد مانند خواص رسانایی، مغناطیسی، مکانیکی، حرارتی و … و همچنین شناسایی ترکیبات و عناصر تشکیل دهنده آنها انجام می شود. خدمات آنالیز بخشی حیاتی در قسمت های تحقیق و توسعه (R&D) و کنترل کیفیت شرکت ها و واحدهای تولیدی است. آنالیز مواد تولیدی، مواد اولیه و مقایسه کیفیت و رفتار تولیدات با محصول رقیبان امری ضروری برای توسعه پایدار و ماندگاری شرکت در بازار است. آنالیزها از دیدگاه های مختلف قابل دسته بندی هستند. از یک دیدگاه به پنج دسته آنالیزهای شیمیایی، ساختاری، فیزیکی، مکانیکی و زیستی تقسیم بندی می‌شوند.
آنالیزهای شیمیایی به بررسی عناصر و ترکیبات شیمیایی مواد می‌پردازد. با استفاده از این آنالیزها می‌توان عناصر، گروه‌های عاملی و پیوند‌ها شیمیایی مواد را تشخیص داد. همچنین می توان از آنها برای خلوص، میزان و مقدار ناخالصی و تعیین ترکیب در مخلوط‌ها و محلول‌ها استفاده کرد. آنالیزهایی مانند ICP، XPS، CHN، XRF و EDS مهم‌ترین روش‌ها برای شناسایی و اندازه گیری میزان عناصر درون نمونه‌ها می باشند. برای بررسی پیوند‌ها و گروه‌های عاملی از آزمون‌های FT-IR، Raman، NMR و XPS استفاده می‌شود.
آنالیزهای ساختاری به بررسی فاز، ترکیب شیمیایی، ریزساختار و شکل ساختار می‌پردازند. در این دسته آنالیزهای میکروسکوپی مانند OM، SEM، FESEM، TEM، HRTEM و آنالیزهای غیر میکروسکوپی مانند XRD، HPLC و GC-MS قرار دارند که برای بررسی ریز ساختاردر آلیاژها، سرامیک، مواد معدنی، پلیمر‌ها، محلول‌ها و مخلوط‌های زیستی، طبیعی و مصنوعی بکار می‌روند. اگر دو نمونه دارای ترکیب شیمیایی مشابه باشند، تغییرات ساختاری آنها معمولا مرتبط به شرایط و تفاوت در فرایند ساخت است. از این رو آنالیزهای ساختاری روش‌های مناسبی برای بررسی روش ساخت و مشخص کردن منشاء مشکلات در روش تولید است.
آنالیزهای فیزیکی به بررسی رفتارهای فیزیکی مواد مانند دمای ذوب، شیشه‌ای شدن، تغییر فاز، اکسیداسیون، رنگ، رفتار نوری، رفتار مغناطیسی، توزیع اندازه ذرات، بار سطحی ذرات و پایداری کلویید‌ها می‌پردازند. برای بررسی این رفتارهای فیزیکی مواد از دستگاه‌ها و روش‌های آنالیزی مانند TGA، DSC، DTA، UV-VIS، PL، VSM، DLS و پتانسیل زتا استفاده می‌شود.
در بسیاری از محصولات فلزی، سرامیکی، پلیمر‌ی و انواع پوشش‌ها رفتار مکانیکی محصول بسیار مهم است و تعیین کننده کیفیت ماده نهایی است. هرچند رفتار مکانیکی مواد معلول مشخصات شیمیای، فیزیکی و ساختاری ماده است ولی برای مشتری و کاربر بسیاری از مواد، رفتار و مشخصات مکانیکی و سطحی بسیار مهم است. برای اندازه‌گیری رفتار مکانیکی سطحی از دستگاه‌ها و روش‌های آنالیزی مانند آزمون کشش، فشار، خمش، خستگی، خزش، ضربه، انواع سختی سنجی، زبری سنجی، خراش، چسبندگی و سایش استفاده می‌شود. این آزمون‌ها به عنوان آزمون‌های نهایی در تعیین کیفیت و رفتار ماده مورد استفاده قرار می‌گیرند از این رو انتخاب روش مناسب و دقت در تعیین شرایط آزمون از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای آشنایی با اهمیت شناسایی و آنالیز مواد، ویدئوی زیر با عنوان " چرا باید ساختارمواد را بررسی کنیم؟ " را مشاهده کنید.
مفهوم زیست فناوری به استفاده از سیستم‌های زنده و ارگانیسم‌ها برای توسعه یا تولید محصولات یا هر گونه کاربرد فناورانه که از سیستم‌های زیستی، موجودات زنده یا مشتقات آن استفاده می‌کند تا محصولات یا فرآیندهای خاصی را ایجاد یا اصلاح کند، گفته می شود. آنالیزهای زیستی به مطالعه بررسی رفتار مواد و تاثیر آنها در مواجه با جانداران و محیط زیست آنها می پردازد. این آنالیزها شامل بررسی سمیت مواد بر روی سلول های یوکاریوتی و پروکاریوتی (مانند سلول های جانوری و باکتری ها) بررسی رفتار و خواص داروها، شناسایی انواع گونه های باکتری، قارچ یا جلبک و انواع خدمات مربوط به آزمایشگاه ژنتیک می باشد.
شکل 1: نمونه آنالیز زیستی
