طیف سنجی جرمی (MASS)

طیف سنجی جرمی (MASS)

طیف سنجی جرمی (MS) یکی از روش های طیف سنجی است که شامل جداسازی یون های یک یا چند اتمی بر پایه نسبت جرم به بار (m/z) و اندازه گیری فراوانی یون ها در فاز گازی است .به عبارت دقیق تر طیف سنجی جرمی به بررسی نسبت جرم به بار مولکول ها با استفاده از میدان های الکتریکی و مغناطیسی می پردازد. این روش برای مطالعه یون های آزاد حاصل از تخلیه الکتریکی، شعله ها و حتی یون های موجود در لایه های بالای جو به کاربرده می شود. علاوه براین از این روش می توان به طور وسیعی برای بررسی مولکول های خنثی نیز استفاده نمود. این مولکول ها ابتدا باید در یک منبع یونیزاسیون به یون های گازی تبدیل گشته و سپس یون های ایجاد شده که جرم های متفاوتی دارند از منبع یونش به طرف جداکننده هدایت شوند. در این قسمت یون ها بر حسب جرم به بار از یکدیگر جدا می گردند. این جداسازی را می توان با بکاربردن یک میدان الکتریکی یا مغناطیسی و یا تلفیقی از هر دو میدان بدست آورد. در نهایت یون های جدا شده بوسیله آشکارساز شناسایی می شوند. در طیف سنجی جرمی، یون باید فاصله منبع یونش تا آشکارساز را بدون هیچگونه برخوردی با یون ها و مولکول های دیگر طی کند. بنابراین نیاز به خلا بالا دارد.

اجزای اصلی طیف سنجی جرمی :

• سیستم ورود نمونه 
• منبع یونیزاسیون 
• سیستم اندازه گیری و آشکار ساز یونی تحت خلاء

طیف های جرمی 

طیف جرمی به صورت نموداری از فراوانی یون بر حسب جرم به بار نشان داده می شود. با بررسی یک طیف جرمی می توان اطلاعات بسیار زیادی در مورد ایزوتوپ ها، وزن مولکولی، یون مولکولی و ... به دست آورد .

اطلاعاتی که می توان از طیف سنج جرمی بدست آورد شامل موارد زیر است:

• شناسایی ترکیبات خالص آلی 
• تعیین وزن مولکولی 
• تعیین فرمول تجربی ترکیب 
• حضور یا عدم حضور گروه های عاملی در ترکیبات آلی 
• پایداری انواع مختلف یون ها 

نمونه ای از طیف بدست آمده از این آنالیز در شکل زیر نشان داده شده است.