شمارش کلی فرم به روش کلنی

شمارش کلی فرم به روش کلنی

کلیفرم­ها، باکتری های میله ای گرم منفی، بدون اسپور، هوازی یا بی هوازی اختیاری هستند. گونه­های زیادی از این باکتری ها به طور طبیعی در روده انسان و حیوانات یافت می شوند و حتی برخی به طور طبیعی در آب و خاک نیز یافت می شوند. برخی از باکتری های کلیفرم با روده (کولون) حیوانات خونگرم (به نام کلیفرم مدفوعی) مرتبط هستند، در حالی که برخی دیگر مربوط به مواد گیاهی هستند. بنابراین، مثبت بودن تست کلیفرم لزوماً نشان دهنده آلودگی مدفوع نیست. سنجش کلی فرم به طور گسترده در صنایع لبنی به عنوان ارگانیسم شاخص برای نشان دادن شکست فرآیند و آلودگی مجدد محصول استفاده می شود. این تست همچنین به طور گسترده در آزمایش آب نیز استفاده می شود.

روش­های متفاوتی جهت شناسایی و شمارش کلیفرم­ها وجود دارد. رایج ترین روش برای اندازه گیری تعداد سلول های باکتریایی زنده، شمارش استاندارد کلنی­ها است. کلنی به اجتماع قابل مشاهده و متمرکز توده میکروبی در سطح محیط کشت گفته می­شود. بنابراین این اطلاعات فقط مربوط به باکتری­های زنده می­باشد. در شمارش استاندارد کلنی، حجم کمی (1/0 – 0/1 میلی لیتر) از نمونه حاوی تعداد نامعلومی از باکتری ها روی سطح یک پلیت آگار پخش می شود. پلیت های پخش شده در مدت زمان و دمای مشخصی در گرماخانه قرار می­گیرد. در این حین هر سلول باکتریایی زنده تکثیر شده و یک کلنی به راحتی قابل مشاهده تشکیل می‌دهد. سپس تعداد کلنی‌ها شمارش شده و تعداد کل سلول های زنده به دست آمده از این روش به صورت تعداد واحدهای تشکیل دهنده کلنی (CFU) گزارش می شود. باید توجه داشته داشت که نمونه­ها معمولا حاوی تعداد زیادی سلول هستند که نمی­تواند کلنی­های آنها را مستقیما شمارش کرد. از اینرو اغلب حجم مشخصی از رقت­های سریالی نمونه اصلی تهیه شده و کشت داده می­شود. پلیت با تعداد 30 تا 300 کلنی، موردی ایده­آل برای شمارش است. این محدوده به اندازه کافی زیاد است که دقت آماری داشته باشد، در عین حال به اندازه کافی کم است تا از اشتباهات ناشی از همپوشانی کلنی­ها در حین شمارش جلوگیری شود. نوع محیط کشت و شرایط گرمخانه­گذاری جهت شمارش کلیفرم براساس استاندارد ملی 9263 می­باشد. با این روش 90% از سویه ها مانند سویه های خاص سیتروباکتر، انتروباکتر، کلبسیلا قابل جداسازی هستند.